Bakan Nebati’den sıfır ve 2. el konut kampanyası açıklaması
Düzenlenen basın toplantısında açıklama yapan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “8 milyar insanın yaşadığı tek dönem varsa o da 2020 dönemindeki salgındır. Herkes kendisini bir tünelde hissetti. Işığın nasıl olacağına ilişkin bir beklentisi yoktu. Kimse bir öneride bulunamıyordu. Son 100 yılın en büyük problemlerinden birisinin yaşandığı dönemdi 2020 yılı” ifadeleri ile konuşmasına başladı ve gündeme ilişkin şu değerlendirmeleri yaptı:
İKİNCİ EL KONUT KAMPANYASI
Konut ihtiyacı olanlar bizim için önemli olanlar. Konut ihtiyacını giderirken üretimi de tetiklemesi lazım. Bizim için önemli olan üretimin gerçekleştirilmesi, arzda problem var. İkinci el ile ilgili biz ilk başladığımızda ikinci ele vermeyelim. Önce ihtiyacı olanlar gidersin ve üretim artsın. Şimdi bakıyoruz ki ikinci elde de talep var. Kampanyanın dışında bankalarımızla görüşerek özel hukuk çerçevesince bu oranlardan faydalanmamak kaydıyla ikinci el de bir çalışma yapıyor arkadaşlarımız. Son noktaya geldiğinde bankalarımız kendi belirledikleri faiz oranları ile ikinci el konut kampanyasına girebilirler.
3 YIL KİRADAYMIŞ GİBİ EV ALACAK
Konuta ulaşabilen bu konutu aldığında gerçekten ihtiyaç sahibi olsun. Yatırım amacı olarak yapmasın. Onun için ne yaptık ilk 3 yıl sanki kendisi kirada oturuyormuş gibi fiyat belirledik.Hazine Bakanlığı olarak biz faizi üstlenmiş olacağız sen 3 yıl eve yerleş ondan sonra bu kiranın üzerine belli bir miktar koyarak aylık ödemelerini yapıp 15 yıl içerisinde konutun sahibi olacaksın, 5 yıl da satmayacaksın ve belli bir gelirin olacak.
İkinci bir amacımız var o da konut üretimini teşvik etmek sadece proje sahiplerini değil, mahalle aralarındaki bir müteahhidi de projeci olarak kabul ediyoruz. Onunla ilgili de KGF paketi açıkladık. Arsan var paran yok al sana şu parayı konutu inşa et ve Türkiye’nin konut ihtiyacını karşıla.
FİYATLARA ZAM YAPANLAR KONTROLE ALINDI
Konut fiyatlarının yükselmemesi için daha önce yaşamış olduğumuz artışı kimlerin yaptığını risk analizi merkezimizle takip altına aldığımız için internet sitelerinden emlakçılara kadar her türlü fiyat elimizde. Aynı gün fiyat artışı yapanlar kontrolümüzde. Bunu yapmayın diyoruz.
SIFIR KONUT KAMPANYASI
2 konut kampanyası düzenlendi bir tanesi özellikle TOKİ’nin düzenlemiş olduğu yüzyılın kampanyasıydı. Bu kampanya sayesinde asgari düzeyde konuta ulaşımda zorluk çekenlere büyük bir kapı aralamış oldu. İkinci kampanyayı bir Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız ile bir sonuca getirip ilan ettik. İlan ettiğimizde şartları izah ederek bunları ortaya koyduk. Amacımız şu biz zaman zaman bu tür kampanyaları yapıyoruz. Ben konut üreticiler ile bir toplantı yaptım. Biz öyle bir şey yapalım ki bunu sadece faiz kampanyasına dönüştürmeyelim. Gayrimenkuldeki finansal mimari olsun, yol haritamızı çizelim sadece ve sadece günün koşulları doğrultusunda güncellenecek hale gelsin. Orta gelirlilerimiz konuta ulaşırken bunun kalıcı olduğunu bilsin, üreticilerimiz de önünü görsünler, aynı zamanda da mortgage’ın bir uygulamasını da Türkiye’de gerçekleştirmiş olalım. 10 yıl beklentilerini biz 15 yıla çıkardık. Orta gelir seviyesindeki vatandaşlarımızın konut fiyatlarında yükselme oldu. Problemlerin giderilmesinde ve ilk yıllardaki taksitlerin ödenmesi konusunda büyük kolaylıklar getirdik. Faiz oranlarını en asgari seviyeye indirdik. 0.69’u en düşük konutlara uygularken, 0.99’u çok daha yukarı rakamlara getirdik ki vatandaş ihtiyacı olan konutu karşılasın.
KRİZDEN ETKİLENDİK
Türkiye bu krizde en çok etkilenen ülkelerin başında geliyor. Hemen yanı başında bir savaş patlamış savaş patlamadan önce ciddi bir dövizle ilgili bir makroekonomik göstergelerle bağdaşmayan fiyatlarda yükselişlere sebep olan döviz kuru atacağı yaşamış, döviz kuru atağı Türkiye’de en önemli göstergelerden birisi herkes dolara bakar. Dolardaki artış Türkiye’deki fiyatların yükselmesine sebep oldu.
ENFLASYON DÜŞECEK
Ben hep aralık ayından itibaren bunun belli noktaya geleceğini söyledim. Yüksek fiyat artışlarının toplumun her ferdi tarafından içselleştirilmesi çok geç oldu. Temmuz ağustos ayından itibaren yurt dışından gelen gurbetçilerimiz şehirlerine gelip ya siz cennette yaşıyorsunuz aslında Avrupa’da fiyatlar çok yükseliyor. Şu an bütün Avrupa rahatsız şeklindeki söylemleri, Temmuz ayında gerek memur maaşları gerekse asgari ücrette yapılan artışla sabit gelirlilerin rahatlatılmış olmasıyla Türkiye enflasyon problemini yaşıyor ama hükümetim aynı salgında olduğu gibi gerekli tedbirleri alıyor şeklinde bir hava da oluşmaya başladı.
Enflasyonda müthiş bir ivme yakalamış durumdayız. 2022 yılında dünyanın her ülkesinde gelişen ve gelişmekte olan ülkelerin tamamında enflasyon kendi ülkeleri çapında yükseldi, Türkiye’de enflasyon hariç tüm makroekonomik göstergelerde tam bir iyileşme var. Tarihi iyileşmeler, rekorların kırıldığı bir dönemdeyiz. Tüm makroekonomik göstergeler iyi, vatandaş ne hissediyor? Vatandaş özellikle temmuz ayında yapılmış olan ücret artışları, asgari ücretin dönem içerisinde 2. kez artırılmış olması, geçen yıl boyunca yüzde 95 artışla sonuçlandırılması, memur ve emeklilere artışın yapılmasıyla buradaki aktarımı hızlı bir şekilde gerçekleştirdi.
Maliye Bakanlığı olarak tüm makroekonomik tedbirleri aldığımızı ifade ettik. Ekonomide bugün aldığınız bir karar sabah etkisini göstermiyor. Belli bir zaman gerekiyor ve bu zaman içerisinde ortaya çıkan aralık ayı enflasyonunun düşmesi, ortaya çıkan beklentilerin kırılmasıyla vatandaş iki şeyi görüyor. Maaşlar arttı, emekli maaşları arttı, asgari ücret arttı, EYT problemi çözüldü, enflasyonu hızlı bir şekilde düşmeye başladı. Aralık ayındaki yüksek oranda düşme vatandaşın günlük hayatında da olumlu yansıyacağını görmesi hasebiyle bu iyileşmeleri çok daha fazla hissetmiş olacak.
